Voordat je dit artikel bestudeert, zorg ervoor dat je de volgende kennis beheerst.

• Geluid Kenmerken

• Je kunt drie manieren noemen waarop je de toonhoogte van een snaar kunt verhogen.

• Je kunt drie manieren noemen waarop je de toonhoogte van een snaar kunt verlagen.

De toonhoogte van een muziekinstrument kun je makkelijk aanpassen. Dit doe je als je er muziek mee wilt maken, maar ook als je het instrument wilt stemmen. Bij snaarinstrumenten zijn er drie manieren om de toonhoogte van de snaar te veranderen.

Spanning op de snaar
Met de stelschroeven in de kop van de gitaar kun je de snaren strakker of losser spannen. Hoe strakker je de snaar spant, hoe hoger het geluid wordt. Hoe losser je de snaar maakt, hoe lager het geluid.

Dikte van de snaar
De gitaar heeft zes verschillende snaren. De dikste snaren maken de laagste tonen en de dunne snaren maken de hoge tonen. Hoe dunner de snaar, hoe hoger het geluid dat hij maakt. Hoe dikker je de snaar maakt, hoe lager het geluid.

De lengte van de snaar
Door je vingers op de hals te zetten, maakt je de snaar korter of langer. Hoe korter je de snaar maakt, hoe hoger het geluid dat hij maakt. Als je de snaar langer maakt, zal hij een lager geluid geven.

Andere muziekinstrumenten
De bovenstaande methoden werken voor alle snaarinstrumenten. Dus ook voor de viool, cello, contrabas, basgitaar, piano, harp, etc. De lengte gaat ook op voor blaasinstrumenten. Hoe langer de pijp van bijvoorbeeld een orgel, hoe lager het geluid dat deze maakt. Met de knoppen van een klarinet kun je de lengte van de pijp beïnvloeden.

• snaar
  Een stuk touw of metaal om tonen mee te maken, hoe strakker, dunner of korter de snaar hoe hoger het geluid.

Opgave 1
Op welke drie manieren kun je de toonhoogte van een snaar veranderen?

Opgave 2
Hoe kun je op een gitaar verschillende tonen spelen?

Opgave 3
Hieronder wordt steeds iets veranderd aan een snaar. Geef steeds aan wat er met de toonhoogte van de snaar gebeurd. Wordt die hoger, lager of blijft hij gelijk?
a) Je maakt een snaar korter.
b) Je slaat een snaar harder aan.
c) Je ontspant een snaar.
d) Je vervangt de snaar voor een dunnere snaar.
e) Je maakt een snaar langer.
f) Je spant een snaar strakker.
g) Je slaat een snaar zachter aan.
h) Je vervangt de snaar voor een dikkere snaar.

Opgave 4
Piet en Moos willen samen gitaar spelen. De bovenste snaar van Piet klinkt net iets hoger dan de bovenste snaar van Moos. Wat moet Piet doen om deze snaar dezelfde toon te laten maken?

Opgave 5
Hiernaast zie je een plaatje van een vleugel.
a) Wat trilt er in een vleugel of piano?
b) Leg uit dat je aan de vorm van de vleugel goed kunt zien dat de laagste tonen gemaakt worden door de linker toetsen.

Opgave 6
Hiernaast zie je een plaatje van een kerkorgel. Waarom hebben de pijpen allemaal verschillende lengtes en diktes?

• Je kunt drie manieren noemen waarop je de toonhoogte van een snaar kunt verhogen.
  De snaar strakker spannen.
  De snaar korter maken.
  De snaar dunner maken.

• Je kunt drie manieren noemen waarop je de toonhoogte van een snaar kunt verlagen.
  De snaar losser spannen.
  De snaar langer maken.
  De snaar dikker maken.