Voordat je dit artikel bestudeert, zorg ervoor dat je de volgende kennis beheerst.

• Stroom In Schakelingen

• Je kunt uitleggen wat we bedoelen met randaarde.

• Je kunt uitleggen hoe randaarde je beschermt als de metalen behuizing onder spanning komt te staan.

• Je kunt vertellen hoe je stopcontacten en stekkers met randaarde kunt herkennen.

• Je kunt uitleggen welke apparaten beveiligd moeten worden met randaarde.

• Je kunt uitleggen waarom je een stekker met randaarde niet moet aansluiten op een stopcontact zonder randaarde.

• Je kunt de functie van een aardlekschakelaar noemen.

Randaarde
De spanning die thuis op het stopcontact staat is 230 volt. Dit is zo groot dat de elektrische deeltjes de aarde kunnen gebruiken als negatieve kant van de spanningsbron. Dit kan gevaarlijke situaties opleveren. Vooral in elektrische apparaten waar water wordt gebruikt kan de spanning op de metalen buitenkant van het apparaat komen te staan.

In de wasmachine hierboven is een lek ontstaan. De elektrische snoeren maken via het water contact met de buitenkant van de wasmachine. Een persoon die hem aanraakt verbindt de wasmachine met de aarde en er gaat een stroom lopen. Om hiertegen te beveiligen is er de randaarde. Bij de wasmachine in het plaatje hieronder is er een stopcontact gebruikt met randaarde.

Een stopcontact met randaarde heeft extra contactpunten. Deze contactpunten zijn via snoeren aangesloten aan een stalen pin, de aardingsstaaf. Deze pin zit, meestal onder het huis, in de aarde gestoken. De man in de afbeelding hierboven kan de wasmachine rustig aanraken. De elektrische deeltjes kiezen de makkelijkste weg en zullen via de randaarde naar de grond weg lekken.

Aardlekschakelaar
Het weglekken van de elektrische stroom via de randaarde is natuurlijk een signaal dat er iets in het elektrische systeem verkeerd is. Hiervoor is de aardlekschakelaar. De aardlekschakelaar vergelijkt de elektrische stroom die het huis binnenkomt met de elektrische stroom die het huis weer verlaat. Die zou even groot moeten zijn. Als dit niet het geval is, lekt er stroom weg en gaat de schakelaar automatisch uit. Het is goed om een paar keer per jaar de aardlekschakelaar te controleren. Je vindt hem in de meterkast.

directe link

• aardingsstaaf
  Een staaf metaal die in de grond gestoken zit om een elektrische verbinding te maken met de aarde. Hierop zit de randaarde van elektrische apparaten aangesloten.

• aardlekschakelaar
  Een apparaat dat de ingaande stroom vergelijkt met de uitgaande stroom. Als deze niet gelijk zijn aan elkaar ‘lekt’ er ergens stroom naar de aarde. De aardelekschakelaar schakelt dan uit.

• randaarde
  Apparaten waarbij je metaal kunt aanraken als je het gebruikt, moeten voorzien zijn van randaarde. Dan is het metalen deel dat je kunt aanraken verbonden met de aarde via aarde draden, geaarde stopcontacten en de aardingsstaaf.

• Je kunt uitleggen wat we bedoelen met randaarde.
  Randaarde is een manier van beveiligen. Apparaten met een metalen behuizing worden voorzien van een extra draad. Die draad loopt via geaarde stekkers en stopcontacten door het huis naar een aardingsstaaf.

• Je kunt uitleggen hoe randaarde je beschermt als de metalen behuizing onder spanning komt te staan.
  Stel dat in het apparaat een defect ontstaat waardoor de metalen behuizing onder spanning komt te staan. Omdat de behuizing in aangesloten op de aarde, zal de elektriciteit naar de aarde lopen. Je kunt deze metalen behuizing dus veilig aanraken, want elektriciteit kiest altijd de weg van de minste weerstand.

• Je kunt vertellen hoe je stopcontacten en stekkers met randaarde kunt herkennen.
  Stopcontacten en stekkers met randaarde hebben naast de twee normale aansluitingen nog twee contactpunten.

• Je kunt uitleggen welke apparaten beveiligd moeten worden met randaarde.
  Elk apparaat dat metalen delen heeft die een mens bij normaal gebruik kan aanraken moet een randaarde hebben.

• Je kunt uitleggen waarom je een stekker met randaarde niet moet aansluiten op een stopcontact zonder randaarde.
  Dat de stekker randaarde heeft geeft aan dat het apparaat beveiligd moet worden met randaarde. Wanneer je zo’n apparaat aansluit op een stopcontact zonder randaarde, ben je niet beveiligd.

• Je kunt de functie van een aardlekschakelaar noemen.
  Een aardlekschakelaar moet detecteren of er stroom naar de aarde loopt. Wanneer dit gebeurt, schakelt de aardlekschakelaar uit.