Zien doen we met onze ogen. We zien doordat er licht van buiten onze ogen op het netvlies valt. Op het netvlies zitten lichtgevoelige cellen. Als daar licht op komt geven deze cellen een signaal aan de hersenen. Een lichtbron is een voorwerp dat zelf licht geeft. We zien lichtbronnen omdat er lichtstralen direct vanaf dat voorwerp op je netvlies terechtkomen. Van alle lichtstralen die de kaars uitzendt vallen er een aantal op je netvlies. In de afbeelding is het licht getekend als rechte lijnen. Licht beweegt altijd via rechte lijnen. We noemen dit de rechtlijnigheid van licht. InstructievideoUitleg
Licht Zien
Opdrachten
Opgave 1
Licht is belangrijk voor ons als mensen. We gebruiken het elke dag. Als het donker is gebruiken we apparaten om licht te maken. Noem vijf apparaten die licht maken.
Opgave 2
Leg uit hoe mensen licht waarnemen. Opgave 3
Leg uit wanneer je iets een lichtbron mag noemen.
Opgave 4
Noem vier voorbeelden van lichtbronnen. Opgave 5
Wat is de grootste lichtbron in het dagelijks leven? Opgave 6
Leg uit waarom je de maan geen lichtbron mag noemen. Opgave 7
Is een zaklamp die uit staat ook een lichtbron? Opgave 8
Leg in je eigen woorden uit wat we bedoelen met de rechtlijnigheid van licht.
Een voorwerp dat zelf geen licht geeft noemen we een donker voorwerp. Zonder licht zou je zo'n voorwerp niet kunnen zien. Als je er licht op schijnt, dan word een donker voorwerp zichtbaar. Dit komt omdat het licht erop weerkaatst. In de afbeelding hieronder zie je hoe het licht van een kaars op de tafel weerkaatst en in het oog komt. Een donker voorwerp waar licht op schijnt wordt zo een indirecte lichtbron. Diffuse weerkaatsing InstructievideoUitleg
Voorwerpen Zien
Bij het plaatje hierboven weerkaatst het licht in alle richtingen. Dit noemen we diffuse weerkaatsing. Het licht weerkaatst in alle richtingen omdat het voorwerp ruw en dof is. In de afbeelding hier beneden zie je een closeup van het oppervlak van de tafel. Ook al lijkt een tafelblad vlak, als je met een sterke microscoop zou inzoomen, zie je toch dat het oppervlak hobbelig is. Lichtstralen weerkaatsen op allerlei manieren op deze hobbels. Daardoor weerkaatst het licht in alle richtingen.
Opdrachten
Opgave 8
Hoe noemen we voorwerpen die zelf geen licht geven? Opgave 9
Hoe noemen we weerkaatsing van licht in alle richtingen? Opgave 10
Leg uit hoe we voorwerpen zien die zelf geen licht geven. Opgave 11
De lichtbundel die uit je fietslamp komt kun je normaal niet zien. Maar als het mist zie je de lichtbundel wel. Leg uit hoe dit kan. Opgave 12
Leg in je eigen woorden uit wat diffuse weerkaatsing betekent. Opgave 13
In de natuurkunde bedoelen we met donker, dat er helemaal geen licht is. Leg uit of je in het donker kunt zien?
Licht bestaat uit lichtstralen. Eén lichtstraal is onvoorstelbaar dun. Nog veel dunner dan het licht dat uit een laserpen komt. Licht komt eigenlijk alleen in bundels voor. Een lichtbundel is een aantal lichtstralen bij elkaar. In de lichtbundel die van een laserpen komt, zitten al miljoenen lichtstralen, zo dun zijn lichtstralen. Er zijn drie soorten lichtbundels. Divergerend Convergerend Evenwijdig InstructievideoUitleg
Lichtbundels
Lichtstralen kunnen steeds verder uit elkaar bewegen zoals bij een spotlicht. We zeggen dan dat het licht divergent loopt. Dit noemen we een divergente lichtbundel of divergerende lichtbundel.
Lichtstralen kunnen steeds dichter naar elkaar toe bewegen zoals bij een vergrootglas. We zeggen dan dat het licht convergent loopt. Dit noemen we een convergente lichtbundel of convergerende lichtbundel.
Bij een laserpen lopen de lichtstralen in precies dezelfde richting. Dit noemen we een evenwijdige lichtbundel. Dit is de reden dan een laserpen zo ver kan schijnen, het licht blijft bij elkaar, ook als je heel ver weg schijnt.
Opdrachten
Opgave 14
Wat is de eerste eigenschap die genoemd wordt in het stukje tekst 'Lichtbundels'? Opgave 15
Wat moet er op de stippels komen in de volgende zin? Een aantal lichtstralen bij elkaar noemen we een ... . Opgave 16
Welke soorten lichtbundels bestaan er? Opgave 17
Waaraan kun je een evenwijdige lichtbundel herkennen? Opgave 18
Waaraan kun je een divergerende lichtbundel herkennen? Opgave 19
Waaraan kun je een convergerende lichtbundel herkennen? Opgave 20
Hieronder zie je drie lichtbundels getekend. Geef van elk plaatje aan om welk soort lichtbundel het gaat.
Opgave 21
Hoe kun je bepalen welk soort lichtbundel er van een lichtbron komt? (Tip: Wanneer kon je dat licht van die fietslamp ook al weer zien?)
Opgave 22 (knipbladvraag)
In de afbeelding hieronder zie je een deel van een lichtbundel dat op een scherm schijnt. Zoek de tekening op in je knipblad en teken de lichtstralen door tot aan het scherm. Welke twee dingen vallen je op?
