Voorkennis
Geen voorkennis uit deze website nodig.
Leerdoelen
-
Je kunt de belangrijkste onderdelen van een brander en hun functies noemen.
-
Je kunt uitleggen hoe je een brander veilig aanzet.
-
Je kunt vier vlammen noemen die je met de brander kunt maken en uitleggen hoe je de gasknop en luchtschijf daarvoor moet instellen.
-
Je kunt uitleggen wat je met de vier vlammen van doel 3 kunt doen.
-
Je kunt uitleggen hoe je een brander veilig opruimt.
Uitleg
De brander aansteken en uitzetten

Bij NaSk practica moet er wel eens iets verwarmd worden. Hiervoor wordt dan vaak de brander gebruikt. De brander bestaat uit de voet, gasaansluiting, gasknop, luchtschijf en schoorsteen. De voet zorgt voor stabiliteit, via de gasaansluiting komt het gas binnen. Met de gasknop bepaal je hoeveel gas in de brander komt. Met de luchtschijf bepaal je hoeveel lucht in de brander komt. In de schoorsteen mengen het aardgas en de lucht.
Werken met de brander kan gevaarlijk zijn. Toch hoef je er niet bang voor te zijn als je er maar op de juiste manier mee omgaat. Voor het aanzetten en opruimen is een vaste volgorde. Als je deze stappen niet uit je hoofd weet is het beter om ze in de buurt te houden als je met een brander gaat werken. Hieronder zie je stappen in beeld.
Verschillende vlammen
Met de brander kun je verschillende vlammen maken.

Gele vlam of pauzevlam
Als je alleen gas in de brander laat komen ontstaat er een gele vlam. Deze gele vlam wordt ook wel pauzevlam genoemd. Je stelt de brander in op de pauzevlam als je de brander tijdelijk niet gebruikt. De gele vlam is niet geschikt om voorwerpen te verwarmen omdat er roet vanaf komt. De voorwerpen zouden dan vies en zwart worden.
Blauwe vlam
Als je een klein beetje lucht in de brander laat komen wordt de vlam blauw en bijna onzichtbaar. Van deze vlam komt geen roet. We gebruiken deze vlam om voorwerpen te verwarmen. Het nadeel is alleen dat we hem bijna niet zien. Het is makkelijk om hem over het hoofd te zien en er met bijvoorbeeld je mouw doorheen te gaan.
Blauwe ruisende vlam
Zet je de luchtschijf helemaal open, en de gasknop ook ver genoeg, dan krijg je een blauwe vlam die een duidelijk ruisend geluid geeft. Dit is de heetste vlam die de brander kan maken. We gebruiken deze vlam alleen als we hele grote hoeveelheden vloeistof of grote voorwerpen willen verwarmen.
Begrippen
-
brander
Met een brander kun je voorwerpen of vloeistoffen verwarmen. In de brander wordt aardgas verbrand.
-
branders
Met een brander kun je voorwerpen of vloeistoffen verwarmen. In de brander wordt aardgas verbrand.
-
gasknop
De gasknop op een brander regelt hoeveel gas de brander in komt. Hiermee regel je hoe groot de vlam is die uit de brander komt.
-
luchtschijf
De luchtschijf op een brander regelt hoeveel lucht de brander in komt. Hiermee regel je het soort vlam.
Opdrachten
Opgave 1
Hieronder zie je een brander. Welke onderdelen worden hier aangegeven?

Opgave 2
Bij het aanzetten van de brander moet je een aantal stappen volgen. Schrijf deze stappen in de juiste volgorde op.
Opgave 3
Een brander brandt met een gele vlam als de luchtschijf helemaal dicht zit.
a) Waarom wordt deze gele vlam ook wel de pauzevlam genoemd?
b) Waarom wordt juist deze vlam gebruikt als pauzevlam?
Opgave 4
Bij het opruimen van de brander moet je een aantal stappen volgen. Schrijf deze stappen in de juiste volgorde op.
Opgave 5
Bij het aanzetten van een brander heeft Peter de gasknop niet gecontroleerd. De gasknop staat nog open terwijl hij de hoofdkraan aanzet. Er stroomt nu gas het lokaal in. Leg uit waarom het gevaarlijk is om de brander nu aan te steken.
Opgave 6
Bij het aanzetten van een brander heeft Loes de luchtschijf niet gecontroleerd. De luchtschijf staat nog open. Leg uit waarom het gevaarlijk is om de brander nu aan te steken.
Samenvatting
-
Je kunt de belangrijkste onderdelen van een brander en hun functies noemen.
gasknop: Regelt de hoogte van de vlam.
schoorsteen: Daarin worden lucht en aardgas gemengd.
luchtschijf: Regelt de soort vlam.
gasaansluiting: Hier komt het aardgas via een slang binnen.
voet: Blijft altijd koud genoeg om vast te houden en zorgt ervoor dat de brander stabiel blijft staan.
-
Je kunt uitleggen hoe je een brander veilig aanzet.
1 - Controleer of de schoorsteen niet verstopt zit.
2 - Controleer of de gasknop en luchtschijf dicht zijn.
3 - Duw de gasslang op de hoofdkraan.
4 - Zet de hoofdkraan open door de knop op te tillen en te draaien.
5 - Steek een lucifer aan en hou hem boven de schoorsteen.
6 - Draai de gasknop rustig open.
-
Je kunt vier vlammen noemen die je met de brander kunt maken en uitleggen hoe je de gasknop en luchtschijf daarvoor moet instellen.
pauzevlam of kleine gele: gasknop bijna dicht en luchtschijf helemaal dicht.
kleine blauwe vlam: gasknop bijna dicht en luchtschijf een heel klein beetje open.
grote blauwe vlam: gasknop open en luchtschijf een heel klein beetje open.
ruisende blauwe vlam: gasknop open en luchtschijf open.
-
Je kunt uitleggen wat je met de vier vlammen van doel 3 kunt doen.
pauzevlam: Bedoeld voor als je de brander even niet nodig hebt. De duidelijke gele vlam maakt goed zichtbaar dat hij nog aanstaat ook voor anderen.
kleine blauwe vlam: Bedoeld om kleine hoeveelheden water of kleine voorwerpen te verwarmen.
grote blauwe vlam: Bedoeld om grotere hoeveelheden water of grotere voorwerpen te verwarmen.
ruisende blauwe vlam: Alleen bedoeld als je echt hele hoge temperaturen nodig hebt.
-
Je kunt uitleggen hoe je een brander veilig opruimt.
1 - Draai de luchtschijf dicht.
2 - Draai de gasknop dicht.
3 - Draai de hoofdkraan dicht.
4 - Trek de slang van de hoofdkraan, hou hierbij de brander vast.
5 - Hou bij het opruimen de brander vast bij de voet of de slang.
Links & downloads