Voordat je dit artikel bestudeert, zorg ervoor dat je de volgende kennis beheerst.

• Geluidssterkte

• Je kunt oorzaken noemen van gehoorschade bij jongeren.

• Je kunt uitleggen wat er kapot gaat in je oren bij gehoorschade.

• Je kunt uitleggen waarom jongeren niet zo snel iets merken van hun gehoorschade.

• Je kunt uitleggen welke twee factoren bepalen of je gehoorbeschadiging oploopt.

• Je kunt uitleggen hoe je gehoorschade zichtbaar kunt maken.

• Je kunt in een grafiek aflezen hoelang je mag luisteren naar een bepaalde geluidssterkte voordat de kans op gehoorbeschadiging groot of zeer groot is.

Tegenwoordig hebben veel jongeren gehoorbeschadiging. De belangrijkste oorzaken zijn het harde geluid van muziekdragers en de uitgaansgelegenheden. 93% van de jongeren heeft na bezoek van uitgaansgelegenheid last van het gehoor. De meest voorkomende klacht is de zogenoemde discopiep. Dit fluitende geluid in je oren is een teken van je lichaam dat je gehoorschade hebt opgelopen. De discopiep verdwijnt meestal weer na een aantal uur maar de schade blijft. De schade ontstaat aan de gehoorcellen. Deze cellen zijn erg gevoelig en worden bij te harde muziek zo hevig bewogen dat ze breken. Deze schade is blijvend voor de rest van je leven.

Jongeren merken nog niet zoveel van hun gehoorschade. Dit komt omdat een gezond oor meer kan horen dan we in het dagelijks leven nodig hebben. De groene vlek in de grafiek stelt alle geluiden voor die nodig zijn voor het horen van muziek en spraak. In de grafiek zie je de gehoordrempel van iemand van 15 jaar die bij 6000 Hz een behoorlijke gehoorschade heeft. Toch hoort hij nog alles van de groene vlek. Als we ouder worden neemt ons gehoor langzaam af. De gehoordrempel gaat dan omhoog. Als deze persoon 65 jaar is gaat hij iets merken van zijn gehoorschade.

Pijngrens
Als een geluid echt te hard is, doet het pijn aan de oren en heb je directe gehoorschade. We noemen dit de pijngrens. Maar ook als je te lang naar wat harder geluid luistert, loopt je kans op gehoorschade. Iemand die langer dan 3,5 uur luistert naar een geluid van 90 dB loopt grote kans op gehoorbeschadiging.

Een Audiogram
Om te zien hoeveel gehoorschade iemand heeft kan een audicien een gehoortest afnemen. Hij maakt dan een audiogram. Op deze grafiek zie je het gehoorverlies bij een aantal frequenties. Hoe lager de grafiek, hoe slechter je gehoor.

directe link

• audicien
  Een specialist op het gebied van gehoor en geluid.

• audiogram
  Een grafiek om gehoorschade in kaart te brengen.

• audioloog
  Een ander woord voor audiocien.

• discopiep
  Een langdurig piepend geluid in de oren dat je hoort als je te lang bent blootgesteld aan een hard geluid.

• gehoorschade
  Blijvende schade aan de gehoorcellen die ervoor zorgt dat je minder dan normaal kunt horen.

• gehoortest
  Een test om te zien of er sprake is van gehoorbeschadiging. Meestal gebeurt dit met piepjes van verschillende geluidsterktes en toonhoogtes.

• pijngrens
  De geluidssterkte waarbij het geluid pijnlijk wordt voor de gemiddelde mens. Bij deze geluidssterkte loop je ook direct gehoorschade op.

Opgave 1
Noem drie oorzaken van gehoorschade bij jongeren. Let op, het antwoord 'hard geluid' is niet goed.

Opgave 2
Vul in.
Wanneer je te _______ naar te hard geluid luistert, heb je kans op ___________ . De beweging van de ____________ in je binnenoor waren dan zo ___________ dat ze kapot zijn gegaan. Deze schade is __________ voor de rest van je leven.

Opgave 3
Als we ouder worden hebben we steeds vaker moeite om alle geluiden te horen.
a) Moet het geluid zachter of juist harder worden om het goed te kunnen horen als we ouder worden?
b) Leg uit wat er met onze gehoordrempel gebeurt als we ouder worden.

Opgave 4
Bij een geluid van 130 dB loopt een mens direct gehoorschade op. Maar ook bij een veel zachtere 90 dB kun je al gehoorschade oplopen.
a) Leg uit wanneer een geluid van 90 dB toch gevaarlijk wordt.
b) Leg uit waarom geluid van 75 dB eigenlijk nooit gevaarlijk is.

Opgave 5
Petra (16 jaar) gaat elk weekend naar de discotheek. De muziek staat daar veel te hard. In de NaSk lessen leert ze dat ze waarschijnlijk gehoorschade heeft opgelopen. Petra zegt hierop: "Ik heb geen gehoorschade want ik heb nergens last van."
Leg uit waarom de opmerking van Peter niet echt slim is.

Opgave 6
Leg uit wat een audiogram is.

Opgave 7
Hieronder staan een aantal situaties. Geef voor elk van de situaties aan hoe groot de kans is op gehoorschade. Gebruik de grafiek onderaan de opgave.
a) 4 uur luisteren naar geluid van 80 dB.
b) 2 uur luisteren naar geluid van 90 dB.
c) 1 uur luisteren naar geluid van 100 dB.
d) 15 minuten luisteren naar geluid van 97 dB.
e) 10 minuten luisteren naar geluid van 105 dB.
f) 6 uur luisteren naar geluid van 77 dB.
g) 3 uur luisteren naar geluid van 85 dB.
h) 7 uur luisteren naar geluid van 87 dB.

Opgave 8
Pieter heeft een audiogram laten maken van zijn gehoor. Hiernaast zie je het audiogram van Pieter.
a) Welk oor heeft de meeste schade.
b) Hoeveel gehoorverlies heeft Pieter in zijn linkeroor bij 2000 Hz ?
c) Hoeveel gehoorverlies heeft Pieter in zijn rechteroor bij 8000 Hz ?
d) Pieter wil een brandalarm in zijn huis plaatsen. Dit brandalarm maakt een pieptoon van 3800 Hz. Leg uit waarom Pieter beter een ander brandalarm kan nemen.

Opgave 9
In een keuken moet een foodprocessor een uur lang draaien. De foodprocessor maakt een geluid van 90 dB. Vlak daarnaast staat een kok. Leg uit of het verstandig is voor deze kok om oordoppen in te doen?

Opgave 10
Na een avondje stappen in de lokale discotheek hoor je jongeren nog wel eens klagen over de discopiep.
a) Leg uit wat een discopiep is.
b) Wat probeert je lichaam hiermee duidelijk te maken?

• Je kunt oorzaken noemen van gehoorschade bij jongeren.
  Het harde geluid van geluidsdragers (mp3-spelers, smartphones, etc.), uitgaansgelegenheden (disco’s, optredens, etc.) en het spelen van videospellen met een headset.

• Je kunt uitleggen wat er kapot gaat in je oren bij gehoorschade.
  Bij gehoorschade zijn de gehoorcellen in je binnenoor zo hard bewogen dat ze afgebroken zijn. Deze schade is blijvend voor de rest van je leven.

• Je kunt uitleggen waarom jongeren niet zo snel iets merken van hun gehoorschade.
  Jonge oren kunnen meer horen dan in het dagelijks leven nodig is. Deze buffer verdwijnt als we ouder worden.

• Je kunt uitleggen welke twee factoren bepalen of je gehoorbeschadiging oploopt.
  Of je gehoorbeschadiging oploopt hang af van de geluidssterkte, maar ook hoelang je eraan blootgesteld wordt.

• Je kunt uitleggen hoe je gehoorschade zichtbaar kunt maken.
  Een audicien laat met een apparaat geluiden horen met verschillende geluidssterktes en toonhoogtes. Wanneer je een geluid hoort druk je op een knop. Deze gegevens worden in een audiogram gezet. Dit is een grafiek waarin je de gehoorschade kunt zien.

• Je kunt in een grafiek aflezen hoelang je mag luisteren naar een bepaalde geluidssterkte voordat de kans op gehoorbeschadiging groot of zeer groot is.
  1 – zoek de geluidssterkte op de horizontale as.
  2 – ga naar boven totdat je de lijn van de grafiek tegenkomt.
  3 – Ga vanaf hier naar links en lees op de verticale as de tijd af.