Voordat je dit artikel bestudeert, zorg ervoor dat je de volgende kennis beheerst.

• Spanning (U)
• Frequentie (Form.)

• Je kunt uitleggen wat het verschil is tussen een gelijkspanning en een wisselspanning.

• Je kunt uitleggen waarom er op veel apparaten 50 Hz staat.

Gelijkspanning
We noemen batterijen en accu's spanningsbronnen. Dat komt omdat er een spanningsverschil zit tussen de pluspool en de minpool. Het teveel aan deeltjes bij de pluspool wordt afgestoten en aangetrokken door het tekort aan deeltjes bij de minpool. Daardoor lopen de elektrische deeltjes altijd van de pluspool naar de minpool. Omdat de pluspool altijd positief is, en de minpool altijd negatief, noemen we dit gelijkspanning. In het Engels heet gelijkspanning 'direct current'. Daarom is de afkorting van gelijkspanning DC.

Wisselspanning
Bij wisselspanning zou je kunnen zeggen dat de pluspool en minpool steeds omdraaien. De werkelijkheid is eigenlijk iets ingewikkelder. Bij een wisselspanning is er altijd een nuldraad. De spanning van deze draad is altijd nul volt. De andere draad noemen we de fase draad. Deze is afwisselend positief en negatief. Dit gebeurt in de vorm van een sinus golf.

De helft van de tijd is de fasedraad positief. De nuldraad is dan negatiever dan de fasedraad. De elektrische deeltjes stromen dan van de fasedraad naar de nuldraad.

De andere helft van de tijd is de fasedraad negatief. De nuldraad is dan positiever dan de fasedraad. De elektrische deeltjes stromen dan van de nuldraad naar de fasedraad.

Wisselspanning wordt in het Engels 'alternating current' genoemd. Daarom is de afkorting van wisselspanning AC.

Wisselspanning in huis
In de huisinstallatie hebben we in Nederland een wisselspanning van 230 volt. De fasedraad verandert volgens een sinusgolf van positief naar negatief. Hieronder zie je daar een grafiek van.

Je kunt in de grafiek zien dat de spanning binnen 20 ms verandert is van positief naar negatief. De trillingstijd van deze golfbeweging is dus 0,020 s. De frequentie van deze stroom is daarmee:

f = 1 / T = 1 / 0,020 = 50 Hz

Je ziet op het typeplaatje van apparaten dan ook vaak staan dat ze geschikt zijn voor 50 Hz. Op het typeplaatje hieronder kun je deze informatie ook vinden, ook al staat het een beetje verstopt.

directe link

• wisselspanning
  Een wisselspanning is een spanning waarvan de polen steeds omdraaien. De stroom loopt dus steeds heen en weer.

• Je kunt uitleggen wat het verschil is tussen een gelijkspanning en een wisselspanning.
  Bij een gelijkspanning heb je een pluspool en een minpool. De stroom loopt altijd van de pluspool naar de minpool.
  Bij een wisselspanning heb je een nuldraad en een fasedraad. De fasedraad wordt afwisselend positief en negatief. Hierdoor gaat de stroom afwisselend heen en weer tussen de fasedraad en de nuldraad.

• Je kunt uitleggen waarom er op veel apparaten 50 Hz staat.
  Bij wisselspanning veranderd de spanning op de fasedraad in een golfpatroon tussen positief en negatief. Het aantal keren dat zo'n golf beweging zich herhaalt per seconde noemen we de frequentie. Net als bij geluid wordt deze frequentie weergegeven in Hz. Op de huisinstallatie staat een wisselspanning van 50 Hz.