Voordat je dit artikel bestudeert, zorg ervoor dat je de volgende kennis beheerst.

• Het Molecuulmodel

• Je kunt uitleggen wat elektriciteit is.

• Je kunt uitleggen wat een spanningsbron is.

• Je kunt vier verschillende spanningbronnen noemen.

• Je kunt uitleggen wat we bedoelen met de grootheid spanning .

• Je kunt de eenheid van spanning noemen en de afkortingen van beiden.

• Je kunt spanning omrekenen tussen kV, V en mV.

Alle stoffen om ons heen bevatten elektrische deeltjes. Deze elektrische deeltjes zijn nog veel kleiner dan moleculen en ze stoten elkaar af. Als deze elektrische deeltjes gaan bewegen hebben we het over elektriciteit. Je kunt de elektrische deeltjes in beweging brengen met een spanningsbron. Voorbeelden van spanningsbronnen zijn de batterij, accu, zonnecel en dynamo.

De spanningsbron brengt de elektrische deeltjes in beweging en geeft ze energie mee. Hoe sterk de elektrische deeltjes vooruit geduwd worden noemen we de spanning (U). De eenheid voor spanning is de volt (V) vernoemd naar de geleerde Alessandro Volta. De spanning op de batterij uit het plaatje hierboven is 9 volt. Dat is veel minder dan de spanning op het stopcontact thuis waar 230 volt op staat. En een bliksemschicht kan wel 2 miljoen volt zijn. Een bliksemschicht duwt de elektrische deeltjes dus veel harder vooruit dan een batterij.

Omrekenen
Grote spanningen worden niet vaak in volt uitgedrukt maar eerder in kilovolt. Kleine spanningen worden vaker in millivolt gegeven. Met het metrisch stelsel kun je spanningen omrekenen tussen kilovolt, volt en millivolt.

Polen en de richting van de elektriciteit.
Een spanningsbron heeft altijd twee aansluitingen die we de polen noemen. Tussen deze twee polen is een spanningsverschil. De kant waar de elektrische deeltjes vandaan komen noemen we de positieve pool of kortweg de plus-pool. De kant waar de elektrische deeltjes naar toe stromen noemen we de negatieve pool, kortweg de min-pool. De elektrische deeltjes willen altijd van de plus-pool naar de min-pool.

• elektriciteit
  Het bewegen van elektrische deeltjes.

• spanning
  De kracht waarmee een spanningsbron elektrische deeltjes duwt, we korten spanning af met een hoofdletter U.

• spanningsbron
  Een elektrisch onderdeel dat elektrische deeltjes duwt.

• spanningsverschil
  Het verschil in spanning tussen de twee polen van een spanningsbron.

• volt
  De eenheid van spanning, we korten volt af met een hoofdletter V.

Opgave 1
Noem tien apparaten in huis die op elektriciteit werken.

Opgave 2
a) Wat is het symbool voor volt?
b) Welke grootheid meet je in volt?
c) Wat is het symbool voor de grootheid van vraag b?

Opgave 3
Leg uit wat elektriciteit is.

Opgave 4
Leg uit wat de functie van een spanningbron is. Gebruik in je antwoord het begrip:  elektrische deeltjes.

Opgave 5
Welke van de onderstaande voorbeelden zijn spanningsbronnen?
motor, dynamo, lamp, batterij, accu, schakelaar, zonnecel.

Opgave 6
Noem de zes voorvoegsels van het metrisch stelsel op volgorde van groot naar klein.

Opgave 7
Reken de volgende spanningen om.
a) 1,2 kV = ... V
b) 21 V = ... mV
c) 88 V = ... kV
d) 125 mV = ... V
e) 0,74 kV = ... V
f) 0,66 V = ... mV
g) 870 V = ... kV
h) 23.320 mV = ... V

• Je kunt uitleggen wat elektriciteit is.
  Elektriciteit is het bewegen van elektrische deeltjes. Dit zijn kleine deeltjes, nog kleiner dan moleculen , die elkaar afstoten. Deze elektrische deeltjes komen in alle stoffen om ons heen voor. Zodra je ze laat bewegen heb je te maken met elektriciteit.

• Je kunt uitleggen wat een spanningsbron is.
  Een spanningsbron is een apparaat dat elektrische deeltjes in beweging brengt. Een spanningsbron heeft altijd een positieve pool en een negatieve pool. De elektrische deeltjes willen altijd van de positieve pool (pluspool) naar de negatieve pool (minpool) stromen.

• Je kunt vier verschillende spanningbronnen noemen.
  Voorbeelden van spanningsbronnen zijn de batterij, accu, dynamo en zonnecel.

• Je kunt uitleggen wat we bedoelen met de grootheid spanning .
  De spanning geeft aan hoe hard de elektrische deeltjes geduwd worden. Bij een hoge spanning worden de elektrische deeltjes dus hard vooruit geduwd.

• Je kunt de eenheid van spanning noemen en de afkortingen van beiden.
  Spanning meten we in volt . De afkorting van spanning is de hoofdletter U. De afkorting van volt is de hoofdletter V.

• Je kunt spanning omrekenen tussen kV, V en mV.
  1000 V   = 1 kV     Om een spanning om te rekenen van volt naar kilovolt moet je delen door 1000. Andersom moet je vermenigvuldigen met 1000.
  1000 mV = 1 V     Om een spanning om te rekenen van millivolt naar volt moet je delen door 1000. Andersom moet je vermenigvuldigen met 1000.