Voordat je dit artikel bestudeert, zorg ervoor dat je de volgende kennis beheerst.

• Kleuren Licht

• Je kunt twee onzichtbare lichtsoorten noemen en ze in een spectrum op de juiste plek aangeven.

• Je kunt de afkorting van ultraviolet en infrarood noemen.

• Je kunt uitleggen wat infrarood licht is en minstens drie toepassingen noemen van het gebruik ervan.

• Je kunt uitleggen wat ultraviolet licht is minstens drie toepassingen noemen van het gebruik ervan.

• Je kunt het gevaar noemen van het gebruik van ultraviolet licht.

Infrarood
Van de zon komt veel meer dan alleen zichtbaar licht. Dit werd ontdekt door William Herschel rond het jaartal 1800. Hij ontdekte dit door thermometers te hangen in het spectrum van zonlicht. Zo ontdekte hij dat er naast het zichtbare rode licht ook nog een onzichtbare vorm van licht is. Deze vorm van licht was heel warm. Dit wordt infrarood licht genoemd of warmte straling. We voelen deze vorm van straling als warmte op onze huid. Infrarood licht wordt veel gebruikt in afstandsbedieningen en automatische deuren. Infraroodlampen worden gebruikt voor de behandeling van spierpijn en infrarood camera's laten ons in het donker kijken.

Ultraviolet
Later werd ook een onzichtbare vorm van licht ontdekt naast het zichtbare violet. Dit wordt ultraviolet straling genoemd. Ultraviolet straling maakt onze huid bruin. De lampen van een zonnebank zenden veel ultraviolet licht uit. Teveel ultraviolet straling is gevaarlijk. Je huid kan erdoor verbranden. Als je echt teveel ultraviolet straling op de huid krijgt kun je er zelfs huidkanker van krijgen.

Daarnaast laat ultraviolet sommige stoffen oplichten. Dit wordt bijvoorbeeld gebruikt om papiergeld te beschermen tegen vervalsing. In de discotheek zie je vaak blacklicht. Dit is ultraviolet licht waardoor vooral witte kleding oplicht.

Meer vormen van straling
Later zijn er nog veel meer vormen van straling gevonden zoals radiogolven, microgolven, röntgenstraling en gamma straling (afbeelding 4). Elke vorm van straling heeft zijn eigen eigenschappen en toepassingen.

directe link

• blacklight
  Blacklight is de paarsachtige verlichting die vooral witte kleding op laat lichten. Je komt ze vaak tegen in discotheken.

• infrarood
  Een onzichtbare vorm van licht die we waarnemen als warmte. In het spectrum zit infrarood naast het zichtbare rood.

• ultraviolet
  Een onzichtbare vorm van licht waar onze huid bruin van wordt. In het spectrum zit ultraviolet naast het zichtbare violet.

Opgave 1
Voor het rode licht in het kleurenspectrum zit een onzichtbare vorm van straling die we infrarood noemen.
a) Wat is de afkorting van infrarood licht?
b) Noem twee toepassingen van infrarood licht.

We kunnen infrarood licht soms wel waarnemen, alleen niet met onze ogen.
c) Hoe nemen we infrarood licht waar?

Opgave 2
Achter het zichtbare violet in kleurenspectrum zit een onzichtbare vorm van straling die we ultraviolet noemen.
a) Hoe wordt ultraviolet afgekort?
b) Noem drie toepassingen van ultraviolet licht.

In tegenstelling tot infrarood kan ultraviolet straling gevaarlijk zijn.
c) Wat gebeurt er met onze huid als we een kleine hoeveelheid ultraviolette straling ontvangen?
d) Wat zijn de gevaren van een te grote dosis ultraviolette straling?

• Je kunt twee onzichtbare lichtsoorten noemen en ze in een spectrum op de juiste plek aangeven.
  De twee belangrijkste voorbeelden van onzichtbaar licht zijn: ultraviolet en infrarood.
  Ultraviolet zit in het spectrum naast het violet, infrarood zit in het spectrum naast het rood.

• Je kunt de afkorting van ultraviolet en infrarood noemen.
  Ultraviolet korten we af als UV.
  Infrarood korten we af als IR.

• Je kunt uitleggen wat infrarood licht is en minstens drie toepassingen noemen van het gebruik ervan.
  Infrarood licht is hetzelfde als warmtestraling. Infrarood licht kun je voelen als warmte.
  Toepassingen van infrarood licht zijn: infrarood sensor, afstandsbediening, warmtelampen, infrarood kijkers en infrarood thermometers.

• Je kunt uitleggen wat ultraviolet licht is minstens drie toepassingen noemen van het gebruik ervan.
  Ultraviolet licht is een vorm van straling waar we bruin van worden.
  Toepassingen van ultraviolet zijn: zonnebanklampen, blacklight, vliegenvanger, papiergeld controle en forensisch onderzoek.

• Je kunt het gevaar noemen van het gebruik van ultraviolet licht.
  Bij teveel ultraviolet licht kan de huid verbranden. Als de dosis ultraviolet licht echt te hoog wordt kun je er zelfs huidkanker van krijgen.