Voorkennis
Voordat je dit artikel bestudeert, zorg ervoor dat je de volgende kennis beheerst.
Leerdoelen
-
Je kunt uitleggen hoe we verschillende kleuren zien.
-
Je kunt de zes basiskleuren van licht in de juiste volgorde noemen.
-
Je kunt de mengkleur noemen die ontstaat wanneer alle kleuren licht gemengd worden.
-
Je kunt een experiment beschrijven waarmee je kunt bewijzen dat wit licht uit alle zes basiskleuren bestaat.
-
Je kunt een experiment beschrijven waarmee je kunt bewijzen dat alle basiskleuren samen weer wit licht maken.
Uitleg
Selectieve weerkaatsing en absorptie
Waarom is een rijpe tomaat eigenlijk rood? En waarom zijn erwten groen? Waar komen deze kleuren eigenlijk vandaan. De kleur die voorwerpen lijken te hebben zien we omdat ze een bepaalde kleur licht weerkaatsen. In de afbeelding hieronder zie je hoe een wit voorwerp alle kleuren weerkaatst, een geel voorwerp alleen het gele licht weerkaatst, een blauw voorwerp alleen het blauwe licht weerkaatst en een zwart voorwerp geen licht weerkaatst.

Simpel gezegd: Gele voorwerpen weerkaatsen geel licht. Blauwe voorwerpen weerkaatsen blauw licht. Witte voorwerpen weerkaatsen alle kleuren licht. Zwarte voorwerpen weerkaatsen geen enkele kleur licht. De kleuren die voorwerpen niet weerkaatsen worden opgenomen. Dit opnemen wordt ook wel absorberen genoemd.
Een wit voorwerp
Een voorwerp krijgt zijn kleur omdat een deel van de kleuren licht wordt weerkaatst. In de afbeelding hieronder zie je hoe wit licht op een wit voorwerp weerkaatst. Het witte voorwerp weerkaatst alle kleuren licht die in het witte licht verstopt zitten. Al deze kleuren komen ook in de ogen van de man en dus ziet deze man een wit voorwerp.

Een rood voorwerp
In de afbeelding hieronder zie je hoe wit licht op een rood voorwerp weerkaatst. Het rode voorwerp weerkaatst alleen het rode licht. Alle andere kleuren worden door het voorwerp geabsorbeerd. Alleen het rode licht komt in de ogen van de man en dus ziet deze man een rood voorwerp.

Opdrachten
Opgave 1
Voorwerpen weerkaatsen niet altijd al het licht dat op ze schijnt. Wat gebeurdt er met het licht dat niet weerkaatst wordt?
Opgave 2
Hoe noemen we het opzuigen van licht?
Opgave 3
Welke kleuren licht weerkaatst een wit voorwerp?
Opgave 4
Weerkaatst een zwart voorwerp ook licht?
Opgave 5
Leg uit hoe het komt dat voorwerpen om ons heen verschillende kleuren hebben.
Opgave 6
Leg uit waarom onze ogen gele verf als geel zien?
Opgave 7
Leg in je eigen woorden uit wat absorberen betekent.
Opgave 8
Stel we hebben twee soorten verf. Verf A absorbeert alle kleuren licht behalve rood. Verf B absorbeert alle kleuren licht behalve groen. Leg uit waarom een mengsel van deze twee soorten verf een zwarte kleur krijgt.
Opgave 9
Er wordt wel eens gezegd dat geen enkel voorwerp een kleur heeft. Waarom wordt dit gezegd?
Opgave 10
Beschrijf een experiment waarmee je kunt aantonen dat wit licht bestaat uit alle kleuren.
Opgave 11
Leg in je eigen woorden uit waarom een zwart voorwerp zwart lijkt.
Samenvatting
-
Je kunt uitleggen hoe we verschillende kleuren zien.
Er zitten lichtgevoelige cellen op ons netvlies . We noemen deze cellen kegeltjes. Er zijn drie soorten kegeltjes die kleuren waarnemen. Kegeltjes voor rood, voor groen en voor blauw. Andere kleuren zien we doordat twee of meer kegeltjes reageren. Bij geel licht reageren bijvoorbeeld rood en groen.
-
Je kunt de zes basiskleuren van licht in de juiste volgorde noemen.
Rood, oranje, geel, groen, blauw, violet. Je kunt dit onthouden met het woord ROGGBV.
-
Je kunt de mengkleur noemen die ontstaat wanneer alle kleuren licht gemengd worden.
Wanneer je evenveel rood, oranje, geel, groen, blauw en violet met elkaar mengt zie je wit licht .
-
Je kunt een experiment beschrijven waarmee je kunt bewijzen dat wit licht uit alle zes basiskleuren bestaat.
Laat een dunne lichtstraal op een prisma schijnen. Draai het prisma net zo lang totdat je kleuren ziet. Door het licht op de juiste manier door het driehoekige stukje glas te schijnen, wordt het licht uit elkaar getrokken en zie je alle basiskleuren.
-
Je kunt een experiment beschrijven waarmee je kunt bewijzen dat alle basiskleuren samen weer wit licht maken.
Maak een wiel waarop alle zes basiskleuren als een soort taartpunten te zien zijn. Laat dit wiel super snel ronddraaien. Je ogen kunnen de beweging niet meer volgen en maken een mengkleur van wat ze zien. Ze zien dan wit.
Links & downloads