Voordat je dit artikel bestudeert, zorg ervoor dat je de volgende kennis beheerst.

• Licht Zien

Je kunt uitleggen wat een puntlichtbron is.

Je kunt uitleggen hoe een schaduw ontstaat.

Je kunt de schaduw tekenen van een voorwerp bij één punt lichtbron.

Een puntlichtbron is een lichtbron waarbij het licht vanuit één punt komt. Als je een voorwerp voor een puntlichtbron plaatst wordt een deel van het licht door het voorwerp geblokkeerd. In de tekening hieronder zie je hoe een deel van het licht van een lamp, wordt geblokkeerd door een doos. Achter de doos ontstaat een schaduw.

Om in een tekening precies aan te geven waar het licht nog wel kan komen en waar de schaduw begint teken je lichtstralen langs de rand van het voorwerp. Deze lichtstralen worden randstralen genoemd. In de tekening hieronder zie je hoe de schaduw is getekent die onder een tafel ontstaat.

Een randstraal lijkt erg veel op een kijklijn. Het verschil is dat het om een lichtstraal gaat. In een kijklijn staat normaal geen pijltje. In een randstraal moet je een pijltje tekenen. Licht beweegt langs rechte lijnen. Lichtstralen worden getekend als rechte lijnen. Om ook de richting van het licht aan te geven teken je er een pijl in.

directe link

• puntbron
  Een lichtbron waarbij het licht maar vanuit één punt komt. Een gloeilamp mag je zien als een puntlichtbron . Bij een TL-buis komt het licht bijvoorbeeld niet vanuit één punt maar van een lang stuk buis.

• randstraal
  Een lichtstraal die nog net langs de rand van een voorwerp gaat. Randstralen geven de grenzen aan van de schaduw. Ze worden hierom nog wel een grensstraal genoemd. Randstralen lijken veel op kijklijnen.

• schaduw
  Een gedeelte dat donkerder is dan de rest van de omgeving.

Opgave 1
Bij wiskunde heb je geleerd over kijklijnen. Leg in je eigen woorden uit wat een kijklijn is.

Opgave 2 (knipbladvraag)
De katten in de tekening hieronder hebben last van een ware muizenplaag. Gebruik kijklijnen om te bepalen hoeveel muizen de katten kunnen zien.
a) hoeveel muizen ziet de bruine kat?
b) hoeveel muizen ziet de gele kat?

Opgave 3
Wat is een puntbron?

Opgave 4
Wat is een schaduw?

Opgave 5
Leg uit hoe een schaduw ontstaat.

Opgave 6
Hoe heten de lichtstralen die je tekent om het schaduw gebied te vinden?

Opgave 7
Waarom zijn schaduwen van de zon in de middag korter dan in de ochtend of avond?

Opgave 8
Je hebt een lamp dichtbij een voorwerp staan. Je schuift de lamp verder weg van het voorwerp. Wanneer ontstaat er een grotere schaduw achter het voorwerp?

Opgave 9
Krijg je bij een doorzichtig voorwerp ook een schaduw?

Opgave 10
Wat is het verschil tussen een randstraal en een kijklijn?

Opgave 11
Een zaklamp belicht je vanaf je linkerkant. Welk deel van jouw is in de schaduw?

Opgave 12
Stel je hebt een voorwerp voor een scherm staan dat je belicht met een zaklamp. Achter het voorwerp ontstaat een schaduw. Op welke drie manieren kun je die schaduw groter maken?

Opgave 13 (knipbladvraag)
Hieronder zie je een tekening van een lampje dat een voorwerp belicht voor een scherm. Teken met behulp van randstralen waar de schaduw zit.

Opgave 14 (knipbladvraag)
Hieronder zie je een man die onder een lantaarnpaal staat. Teken met behulp van randstralen de schaduw van de man op de grond.

Opgave 15 (knipbladvraag)
Hieronder zie je vier tekeningen van een man die van rechts naar links onder een lamp doorloopt. De lamp is alleen niet getekend. Je ziet wel de schaduwen op de grond. Bepaal met behulp van randstralen waar de lamp zit.

• De Schaduw Van Een Puntbron

Je kunt uitleggen wat een puntlichtbron is.
Een puntlichtbron is een lichtbron waarbij het licht vanuit één punt lijkt te komen.

Je kunt uitleggen hoe een schaduw ontstaat.
Als je een voorwerp voor een puntlichtbron plaatst wordt een deel van het licht door het voorwerp geblokkeerd.

Je kunt de schaduw tekenen van een voorwerp bij één punt lichtbron.
1 - zet je potlood in de lichtbron.
2 - leg je geodriehoek of liniaal tegen je potlood.
3 - draai je geodriehoek totdat je een lijn langs één van de kanten van het voorwerp kunt tekenen.
4 - doe dit zelfde voor de andere kant van het voorwerp.
5 - teken in de twee lijnen pijltjes die van de lichtbron af wijzen.